Czy wiesz, że rehabilitacja po operacji rekonstrukcji ACL to nie tylko ćwiczenia i powrót do sportu? To także szansa na poprawę jakości życia i zdrowia! W tym artykule opowiem Ci, jak rehabilitacja po operacji ACL zmieniła się na przestrzeni lat i co możesz zrobić, aby osiągnąć najlepsze wyniki.
Rehabilitacja po operacji rekonstrukcji ACL to proces, który wymaga czasu, cierpliwości i zaangażowania. Nie da się go przyspieszyć ani pominąć. Ale to nie znaczy, że musi być nudny lub monotonny. Wręcz przeciwnie, rehabilitacja po operacji ACL może być ciekawa i satysfakcjonująca, jeśli zastosujesz się do kilku prostych zasad.
Rehabilitacja po operacji rekonstrukcji ACL znacznie ewoluowała w ciągu ostatnich 30 lat. Przeszliśmy od gipsowania kolana do umożliwienia natychmiastowego ruchu i obciążania w krótkim czasie. Ponieważ nasze zrozumienie koncepcji rehabilitacji wciąż ewoluuje, skupiliśmy się na ćwiczeniach funkcjonalnych i postępach w rehabilitacji, co jest integralną częścią maksymalizacji wyników po operacji rekonstrukcji ACL.
Proces prowadzenia pacjenta po operacji jest ogromnym czynnikiem decydującym o tym, jak dobrze ludzie wracają do zdrowia po operacji.
Pomimo tych historii o elitarnych sportowcach powracających po operacji ACL tak szybko, obecne badania skłaniają się ku opóźnieniu powrotu do sportu, aby zmaksymalizować wyniki u większości ludzi.
Masz kontuzję lub Twoi pacjenci są po ACLR ? Dawaj w komentarz😊
Zapisz się na bezpłatne szkolenie.
W związku z tym chciałem omówić najważniejsze kamienie milowe wczesnej fazy pooperacyjnej po ACLR. Gdy opanujesz podstawy reszta stanie się łatwiejsza!
Kamienie milowe:
Pierwszym drogowskazem jest zmniejszenie bólu i obrzęku związanego z operacją. Chociaż jest to oczywiste, warto zastanowić się, dlaczego jest to tak ważne. Naprawdę, poniższa lista wskazówek do rehabilitacji ACL będzie trudna do osiągnięcia bez zajęcia się bólem i obrzękiem. Oto tylko kilka ważnych rzeczy do rozważenia:
Tak więc, choć ta koncepcja może być prosta, zmniejszenie bólu i obrzęku powinno być głównym obszarem zainteresowania na początku po operacji.
Okłady uciskowe, lód, urządzenia do presoterapii , takie jak Normatec, Pressmatic itp. i stymulacja NMES. Moją najważniejszą radą dla pacjentów po operacji jest to, że musimy również edukować ich, aby nie forsowali zbyt dużej aktywności.
Przywrócenie pełnego zakresu ruchu wyprostu kolana jest kamieniem węgielnym rehabu po operacji rekonstrukcji ACL. Tak naprawdę jednak prawie zawsze skupiam się na jak najszybszym przywróceniu pełnego wyprostu kolana. Jednym z najczęstszych powikłań po operacji ACL jest utrata ruchu, przy czym utrata wyprostu jest bardziej kłopotliwa niż zgięcie.
Gdy występuje ból i obrzęk, wygodniej jest trzymać kolano w lekko zgiętej pozycji.
Przywrócenie wyprostu kolana natychmiast po operacji jest bardzo ważne, ponieważ po jego napięciu często trudno jest przywrócić ruch. Wolę skupić się na tym na początku i powoli przywracać ruch, niż zbytnio się napiąć, a następnie agresywnie próbować poprawić ruch. To nigdy nie jest preferowane.
Utrata pełnego wyprostu kolana nie pozwala na prawidłowe funkcjonowanie kolana, nawet jeśli jest to tylko niewielka utrata ruchu. Ponadto badania wykazały, że utrata ruchu jest jednym z najważniejszych czynników związanych z rozwojem zapalenia stawów po operacji ACL. Na szczęście dzięki odpowiedniej rehabilitacji można uniknąć utraty ruchu.
Oprócz tego co fizjo w pierwszej fazie pooperacyjnej robi z pacjentem w gabinecie, zawsze pacjent powinien dostać zadanie by wykonywał je w domu, aby wykonywali wiele ćwiczeń ruchowych i rozciągających, zasadniczo raz na godzinę.
Jeśli utrata ruchu zaczyna stanowić problem, nie waham się wprowadzić rozciągania z niskim obciążeniem o długim czasie trwania. Podczas gdy niektórzy wolą robić to na brzuchu ze stopą zwisającą ze stołu, ja uważam to za zbyt agresywne i myślę, że pozycja na plecach jest najlepszym sposobem na przywrócenie wyprostu kolana. Jednak byłbym hipokrytą pisząc, że sam tych metod nie stosowałem u swoich sportowców :P Oczywiście, że stosowałem gdy widziałem, że niektórzy wymagają mocniejszego podejścia do wyprostu.
Moim celem jest pełny wyprost kolana do 1 tygodnia po operacji, no maks 10-14 dni. Badania biomechaniczne wykazały, że obciążenie przeszczepu ACL podczas rozciągania do wyprostu jest poniżej sił obserwowanych podczas typowych czynności funkcjonalnych, więc nie ma potrzeby unikania tego ruchu.
Chociaż utrata zgięcia kolana nie jest tak powszechna jak wyprost kolana, zdarza się i nie należy jej zaniedbywać. Często dochodzi do walki między zgięciem a wyprostem. Im więcej pracujesz nad jednym, tym bardziej masz tendencję do utraty w drugim kierunku. Lubię również zachęcać pacjenta do pracy nad przywróceniem zgięcia kolana, zarówno poprzez rozciąganie, jak i ruchy funkcjonalne, takie jak mini-przysiady i ewentualnie wypady. Gdy pacjent może kontrolować zakres ruchu, jego postrzegane zagrożenie jest zmniejszone, a zakres ruchu często wraca szybciej i łatwiej.
Zgięcie kolana jest przywracane bardziej stopniowo, przy czym około 90 stopni osiąga się w 1 tygodniu, a pełne zgięcie kolana jest stopniowo zwiększane i osiągane w 4-6 tygodniu.
Czasami jednym z powodów zmniejszenia zakresu ruchu jest utrata ruchomości rzepki. Jeśli mobilność rzepki zostanie zaniedbana, szanse na utratę zakresu ruchu znacznie wzrosną.
Ruchomość rzepki jest kluczowym czynnikiem wpływającym na funkcjonowanie kolana. Po ACLR może dojść do zrostu tkanki bliznowatej wokół rzepki, co ogranicza jej swobodne przemieszczanie się. To z kolei utrudnia zginanie i prostowanie kolana. Ryzyko zrostu tkanki bliznowatej jest większe, jeśli do rekonstrukcji więzadła krzyżowego przedniego (ACL) wykorzystano ścięgno rzepki lub ścięgno mięśnia czworogłowego jako materiał przeszczepowy. Mobilizacja tkanek miękkich wokół kolana i rzepki jest wykonywana natychmiast po operacji. Lubię również instruować pacjentów, jak to zrobić samodzielnie i dodawać to do ich pracy domowej.
Siła mięśnia czworogłowego po rekonstrukcji ACL jest bardzo ważna dla przywrócenia funkcji i powrotu do sportu. Niedawne badanie wykazało silną korelację między siłą mięśnia czworogłowego po 12 tygodniach od operacji ACL a ostateczną siłą mięśnia czworogłowego w momencie powrotu do sportu. Podkreśla to znaczenie wzmocnienia mięśnia czworogłowego we wczesnych fazach rehabilitacji ACL.
Jak wspomniano wcześniej, po operacji występuje odruchowe zahamowanie kontroli mięśni wokół kolana z powodu bólu, stanu zapalnego i obrzęku. Ponadto, aby zaradzić tym czynnikom, istnieją techniki, które można wykonać, aby pomóc przywrócić kontrolę mięśnia czworogłowego.
Lynn Snyder-Mackler z University of Delaware opracowała dziesiątki artykułów na temat stosowania nerwowo-mięśniowej stymulacji elektrycznej (NMES) mięśnia czworogłowego po operacji ACL. Zasadniczo NMES pomaga przywrócić siłę i funkcję mięśnia czworogłowego szybciej niż zwykłe ćwiczenia bez NMES. Naturalnie NMES staje się ważnym elementem wczesnych faz rehabilitacji ACL.
Dodatkową korzyścią elektrostymulacji mięśnia czworogłowego jest to, że pomaga to również przywrócić zakres ruchu wyprostu kolana.
Po uzyskaniu pewnej kontroli często przechodzę od NMES do biofeedbacku, aby jeszcze bardziej zwiększyć kontrolę.
Teraz, gdy zajęliśmy się bólem i obrzękiem, zaczęliśmy przywracać ruch i mobilność rzepki, a teraz możemy włączyć czworogłowe, łączymy to wszystko razem, aby móc chodzić bez ograniczeń lub utykania. Jeśli którykolwiek z wcześniej wymienionych obszarów nie został uwzględniony, samodzielne poruszanie się będzie często trudne lub przynajmniej upośledzone.
Zauważyłem, że ćwiczenia z obciążeniem, takie jak przenoszenie ciężaru, które koncentrują się na przenoszeniu ciężaru i blokowaniu kolana, mogą być początkowo pomocne. Zauważyłem również, że chodzenie do tyłu podczas przechodzenia przez pachołek jest pomocne w kołysaniu ciała z powrotem nad stopą i pomaga w osiągnięciu wyprostu kolana.
Oto moje kluczowe elementy do wczesnych faz rehabilitacji po operacji rekonstrukcji ACL. Staram się skupić na każdym z tych wyzwań podczas każdej sesji z pacjentem.
Im więcej zrobisz z pacjentem na początku i spełnisz wszystkie najważniejsze cele wczesnej fazy pooperacyjnej tym łatwiej Ci będzie pokonywać kolejne kroki w dalszym etapie po ACLR.
Naprawdę, to tylko wierzchołek góry lodowej.
Mam nadzieję, że ten artykuł był dla Ciebie pomocny i inspirujący. Pamiętaj, że sukces po ACLR jest możliwy, jeśli tylko będziesz działać konsekwentnie. Życzę Ci powodzenia i zdrowia!