Cześć czytelnicy! Dziś rozwiejemy wszelkie wątpliwości dotyczące uszkodzonej łąkotki - czy lepiej zdecydować się na operację czy skupić się na ćwiczeniach?
Dorośli, którzy poddają się operacji z powodu uszkodzonej łąkotki, często doświadczają klinicznych dolegliwości i trudności w wykonywaniu codziennych czynności. Według badań Skou i in. z 2018 roku, u młodych dorosłych objawy mechaniczne były jednym z najczęstszych powodów decyzji o operacji. Objawy te obejmują zablokowanie lub ograniczenie ruchomości kolana. Celem niniejszego badania jest porównanie skuteczności wczesnej operacji z terapią ćwiczeniową i edukacją w łagodzeniu objawów mechanicznego uszkodzenia łąkotki zgłaszanych przez pacjentów.
Która metoda leczenia - operacja czy ćwiczenia - jest bardziej efektywna w przypadku zerwanej łąkotki? Odpowiedź na to pytanie będzie przedmiotem niniejszego artykułu.
To RCT było wtórną analizą badania DREAM przeprowadzonego przez Skou i wsp. w 2022 roku. To pierwotne badanie wykazało, że wczesna operacja łąkotki nie jest bardziej korzystna dla ćwiczeń i edukacji niż opcja późniejszej operacji wśród młodych, aktywnych dorosłych z urazami łąkotki. Stwierdzono, że obie grupy miały klinicznie istotną poprawę w zakresie bólu, funkcji i jakości życia po 12 miesiącach.
W analizie wtórnej, którą omawiamy tutaj, zamierzano szczegółowo przyjrzeć się pacjentom zgłaszającym objawy mechanicznego zerwania łąkotki.
Czy zabieg chirurgiczny lub ćwiczenia mogą pomóc złagodzić objawy zatrzaskiwania i blokowania lub poprawić pełny zakres ruchu wyprostu kolana?
Jaka jest preferowana opcja leczenia zerwania łąkotki dla tej podgrupy pacjentów?
Aby odpowiedzieć na to pytanie, wykorzystano dane z badania DREAM. W skrócie, pierwotne badanie obejmowało 121 uczestników z potwierdzonymi MRI uszkodzeniami łąkotkowymi w wieku od 18 do 40 lat. Zostali oni poddani wczesnej operacji lub losowo przydzieleni do protokołu ćwiczeń i edukacji. Grupy ćwiczeniowe przeszły 12-tygodniowy nadzorowany program, który obejmował 60-90 minut ćwiczeń nerwowo-mięśniowych i wzmacniających wykonywanych dwa razy w tygodniu. Uzupełnieniem były dwie sesje edukacyjne, jedna na początku programu ćwiczeń i jedna na jego zakończenie.
Sesje ćwiczeń w ramach programu obejmowały rozgrzewkę (5 minut na rowerze stacjonarnym), osiem ćwiczeń nerwowo-mięśniowych i cztery ćwiczenia wzmacniające skupiające się na kończynach dolnych oraz wyciszenie (5 minut). W razie potrzeby dodano dwa dodatkowe ćwiczenia, które koncentrowały się na zmniejszeniu obrzęku i zwiększeniu zakresu ruchu.
Ćwiczenia nerwowo-mięśniowe obejmowały zgięcia kolan, unoszenie miednicy, deskę, deskę boczną, wchodzenie po schodach, ćwiczenia zewnętrznej i wewnętrznej strony ud z użyciem taśmy do ćwiczeń, ćwiczenia ślizgowe w bok i wypady w bok i były indywidualnie dopasowane do każdego pacjenta w oparciu o dwa do sześciu poziomów trudności i wykonywane w dwóch do trzech zestawach po 10-15 powtórzeń.
Ćwiczenia wzmacniające obejmowały wyciskanie jednonóż na maszynie, wyprost kolana jednonóż, ugięcie kolana jednonóż i swing kettlebell.
Damsted et al., Br J Sports Med. (2023)
W tej wtórnej analizie głównym wynikiem była obecność lub brak mechanicznych objawów kolana. Oceny dokonano po 3, 6 i 12 miesiącach.
Do tej analizy wtórnej włączono tylko uczestników, którzy zgłaszali objawy mechaniczne na początku badania. Odpowiednio 33 i 30 uczestników zgłosiło występowanie tych objawów w grupie operacyjnej i ćwiczeniowej.
Damsted et al., Br J Sports Med. (2023)
W 12-miesięcznej obserwacji, odpowiednio 35% i 69% osób z grupy operacyjnej i grupy ćwiczeniowej zgłosiło mechaniczne objawy zerwania łąkotki. Prowadzi to do ilorazu szans wynoszącego 8,77 dla uczestnika z grupy ćwiczeniowej zgłaszającego objawy mechaniczne w porównaniu z uczestnikiem z grupy operacyjnej. Ryzyko względne wynosiło 1,83 (95% CI 0,98 do 2,70).
Analiza ta wykazała, że 69% osób zgłosiło występowanie objawów mechanicznych 12 miesięcy po uczestnictwie w ćwiczeniach w ramach leczenia uszkodzenia łąkotki. Wyróżniają się różnice między uczestnikami obu ramion badania na początku badania. Na przykład początek objawów, czas trwania objawów i wzór rozdarcia. Powszechnie wiadomo, że wzorce rozerwania łąkotki mogą prowadzić do różnych objawów. Ponadto różnica w początku i czasie trwania objawów może wskazywać na niejednorodną próbę badawczą.
Ponadto autorzy donoszą o zmienności w obecności lub braku objawów mechanicznych w czasie. Potwierdza to, co zostało już stwierdzone w badaniu przeprowadzonym przez Sihvonen et al., 2016. W związku z tym zaleca się, aby nie opierać wyłącznie na tym decyzji o tym, czy zdecydować się na operację. Zaleca się raczej monitorowanie tych objawów w czasie przed podjęciem decyzji o tym, czy należy operować.
Wyniki tego badania pochodzą z analizy wtórnej. Ważne jest, aby pamiętać, że badanie nie zostało zaprojektowane w celu udzielenia konkretnej odpowiedzi na to pytanie badawcze. W związku z tym badanie to może dać wgląd w związek między objawami mechanicznymi a interwencjami, ale należy to dalej przetestować, aby wyciągnąć ostateczne wnioski. Ograniczona wielkość próby i fakt, że znaczna liczba uczestników miała brakujące dane dotyczące objawów mechanicznych w kilku punktach czasowych i więcej w grupie chirurgicznej, mogą stanowić ograniczenia tego badania.
Wyniki tego badania wykazały, że wczesna operacja była bardziej skuteczna niż ćwiczenia i edukacja w zmniejszaniu objawów mechanicznego uszkodzenia łąkotki. Badanie to było jednak wtórną analizą wcześniejszego RCT, które wykazało, że wczesna operacja łąkotki nie była bardziej korzystna niż ćwiczenia i edukacja z opcjonalną opóźnioną operacją wśród młodych, aktywnych dorosłych z urazami łąkotki.
W pierwotnym RCT obie grupy osiągnęły klinicznie istotną poprawę w zakresie bólu, funkcji i jakości życia po 12 miesiącach. W obecnym badaniu przyjrzano się jednak dokładniej pacjentom zgłaszającym objawy mechaniczne, aby dowiedzieć się, czy zareagują oni inaczej na te metody leczenia.
Okazuje się, że u osób z objawami mechanicznymi operacja jest lepszym rozwiązaniem.
Jeśli jest to główna dolegliwość pacjenta, interesujące może być skierowanie go do chirurga ortopedy. Jeśli pacjent nie ma objawów mechanicznych, ćwiczenia w połączeniu z edukacją mogą przynieść takie same wyniki w zakresie bólu, funkcji i jakości życia w porównaniu z operacją.
Damsted C, Thorlund JB, Hölmich P, Lind M, Varnum C, Villumsen MD, Hansen MS, Skou ST. Effect of exercise therapy versus surgery on mechanical symptoms in young patients with a meniscal tear: a secondary analysis of the DREAM trial. Br J Sports Med. 2023 May;57(9):521-527. doi: 10.1136/bjsports-2022-106207. Epub 2023 Mar 6. PMID: 36878666. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/36878666/
Skou ST, Pihl K, Nissen N, Jørgensen U, Thorlund JB. Patient-reported symptoms and changes up to 1 year after meniscal surgery. Acta Orthop. 2018 Jun;89(3):336-344. doi: 10.1080/17453674.2018.1447281. Epub 2018 Mar 5. PMID: 29504818; PMCID: PMC6055776. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC6055776/
Sihvonen R, Englund M, Turkiewicz A, Järvinen TL. Mechanical symptoms as an indication for knee arthroscopy in patients with degenerative meniscus tear: a prospective cohort study. Osteoarthritis Cartilage. 2016 Aug;24(8):1367-75. doi: 10.1016/j.joca.2016.03.013. Epub 2016 Mar 31. PMID: 27038490. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/27038490/